Enskato ba ang Truth Commission ni PNoy?

(Column ni Mr. Lungsoranon)
ADUNA bay taksanan sa tinguha sa pag-alagad sa Lungsod? Aduna bay taksanan sa imong gugma ug pag-ilob? Ang mosunod igo na tingaling makapasabot kaninyo unsay kahulogan sa pulong Taksanan. Sugod niining semanaha, atong sugdan ug bunyagan ang bag-ong Lindog Taksanan.
Isip yanong Lungsoranon, mikuyog ko sa bagang duot sa katawhan nga misalig ug mituo sa sinserong tinguha sa bag-o tang Presidente Noynoy Aquino, gani bation ko’g kalagot kon makabati ko nga dauton ang Presidente.
Nganong ato man dayon hukman ang atong Presidente pipila pa lang gani ka bulan ang iyang paglingkod? Nganong dili man nato siya hatagan og higayon nga maladlad ang kinatibuk-an sa iyang mga programa? Unsa ug hain man ang apan sa pagdumala ug pagpadagan sa Presidente sa iyang administrasyon?
Dili tingali malalis ang kinsing-kasing tinguha sa atong Presidente pag-alagad kanato. Apan dili mahimo ni Pnoy nga siya lang ang magpadagan sa gobyerno sa Pilipinas. Nagkinahanglan siya’g
mga katabang ug mga adviers nga modumala sa nagkalain-laing ahensya sa atong panggobyerno. Mga tawo nga adunay maayong track record. Wala mahilambigit sa mga anomalya sa diha pa sila mag-alagad sa mga pribadong negosyo ug kompanya. Mga magtatambag nga nakahimo’g ilang ngalan sa linya sa ilang pagka abogado, doktor, inhenyero ug public administrator.
Subo nga palandongon nga ang unang Executive Order nga giluwatan sa Malacañang gibawi kay depektoso. Kinahanglan konong korhi-an, amendahan ang pipila ka parapo niini. Ang pangutana, wala diay kasaligan ug de campanilyang mga legal advisers si Pnoy?
Laing kuwestionable nga EO nga wala tingali mahashasi pag-ayo sa iyang mga legal advisers mao ang EO No. 1 nga magtukod og Truth Commission. Si Rigoberto Tiglao sa iyang lindog nga gi-uloha og Outlook nga napatik sa Philippine Daily Inquirer niadtong Disyembre 8, 2010 mipagawas sa iyang opinyon nga may kalabutan sa EO No. 1 kun Truth Commission.
Matud ni Tiglao, ang EO No. 1 ni Pnoy nga magtukod sa Truth Commission mora’g gikopya sa EO No. 1 nga gipakanaug sa iyang inahan nga si Cory Aquio niadtong Pebrero 28, 1986 nga nagkanayon sa Eninglis, “whereas there is an urgent need.” Ang kang PNoy EO No. 1 nagkanayon sa Eninglis “whereas there is an urgent call.”
Ang EO No. 1 ni Presidente Cory nagmando paggukod ug pagpangita sa gitouhang ill-gotten wealth sa Presidente nga ilang napakanaug ug nahinginlan sa katungdanan. Ang EO No. 1 ni PNoy nagmando sa pag-imbestigar sa gitahapang graft and corruption sa miaging administrasyon.
Ilang nakalimtan ug nataligam-an nga ang kang Presidente Cory nga EO nga gipagawas 24 anyos na ang milabay sa dihang iyang gipangulohan ang gitawag nga Revolutionary Government ug atol niana, iyang gikuptan ang gahum sa Ehekutibo, Lehislatura ug Hudikatura. Ug makatukod siya og mga ahesya sa gobyerno apil na ang sa hudikatura.
Si Presidnete PNoy dili makahimo niana karon, matud ni Tiglao, tungod kay ang sistema sa gitawag og check and balance uban sa Kongreso ug sa Hudikatura nagpabiling lig-og ug kinasing-kasing gituman. Nakalimot tingali ang mga advisers ni PNoy nga duha pay Kongreso nga kinahanglan mohatag kang PNoy og gahum ug katungod usa pa siya makapanaug og amnestiya sa mga rebelde. Lahi sa panahon ni Cory nga wala kadtoy Kongreso tungod kay Revolutionary Government man, mao nga insigeda si Cory makahatag dayon og amnestiya sa mga rebelde.
Si Minority Leader Edcel Lagman sa iyang gula sa Inquirer niadtong Disyembre 13, 2010 nagkanayon nga ang EO No. 1 nga gipakanaug ni PNoy nakasupak sa gitawag og Equal Protection Clause sa Konstitusyon. Tungod kay ang gitutukan ug gipaimbestigahan mao ra man ang giingong mga kasal-anan nga nahimo ug gibuhat sa administrasyon ni Presidente Gloria Macapagal-Arroyo.
Si Kongresista Lagman midugang nga ang atong Batakang Balaod naglatid sa Doctrine of the Separation of Powers sa tulo ka sanga sa atong kagamhanan: ang Ehekutibo, Lehislatura ug ang Hudikatura aron mapatuman ang giingong check and balance sa atong panggobyerno.
Ang akong amigong insik mikomentaryo, “Ako Mr. Lungsoranon libog kinsa ba sulti tinuod.” Hinaut sa dili madugay molugdang ra ang kamatuoran. Hangtud sa sunod semana … Salamat.