Ang pagkatigulang sa tawo

UNA niini, may gihisgotan kitang kilumkilom sa kinabuhi sa tawo -- kanang pagkahinog na sa atong edad. Kon ikaw magkatigulang na, mora og kalma na kaayo ang imong pamati. Kon kaniadto dali kang mosinta kon makadungog ka og mapait nga mga pulong, karon mapasyloon ka na. 

 

Kon kaniadto kusog ka mopadagan sa imong sakyanan, karon hinay na ug mainampingon ka na sa dalan. Kon kaniadto yanohon lang nimo pagkasaba ang imong sweet o mga anak kon masayop sila, karon ipaagi na nimo sa malumong mga pulong. Mao ni giasoy sa akong amigo nga nagkatigulang na sad. Daghan nay mga butang nga imong maatiman nga wala kaniadto; pag-atiman sa hardin sa mga bulak ug sa mga utanon nimo.

Ania usa ka mubong sinulat bahin sa pagkatigulang nga gisulat ni George Carlin, inilang magsusulat, aktor ug komedyangteng Amerikano. Mao kini ang iyang tambag kon unsay angayang buhaton aron magpabilin nga batan-on ang ilang panglantaw ug pangisip.

∙ Ibalibag ang mga numero nga wala kinahanglana. Kini naglakip sa imong edad, timbang ug gitas-on. Pasagdi nga ang imong doktor ang mabalaka niini; gibayran nimo siya aron maoy moatiman niini.

∙ Ibilin lamang ang mga higala nimo nga guwatsinanggo ug masinabtanon. Isalindot ang mga higala nga burukinto ug kanunayng mangita’g sayop sa ubang tawo.

∙ Ipadayon ang pagtuon. Kon unsay imong hilig, himoa. Kon makamao ka sa computer, gamita kini. Ipadayon ang pagbasa sa mga peryodiko o mga libro.

∙ Higugma-a ang mga yanong mga butang o buluhaton. Pananglitan ang pagbisibis sa imong mga tanom o pagpanilhig sa nataran. Ayaw kini ikaulaw.

∙ Ayaw kalimot sa pagkatawa. Dili lamang bahikhik kon dili sipa nga katawa. Kini makapa-ehersisyo sa imong baga.

∙ Ayaw kahadlok sa paghilak. Ang tawo kainahnglan nga masubo usahay ug ayaw pugngi ang pagtulo sa luha. Dinhi akong idugang ang usa ka panultihon sa Binisaya: “Ang kinabuhi kuno ikatandin sa kandila; samtang nagkaupos, nagapadayon ang pagtulo, nagapadayon pagtulo ang luha.”

∙ Palibuti ang imong kaugalingon sa mga butang nga imong gihigugma o tipik na sa imong kinabuhi ingon pananglit sa paborito nimong mga libro, mga VCD, daang mga plaka, mga tanom, mga hayop, mga figurine ug uban pa.

∙ Ayaw pasagdi ang imong panglawas. Kon okey kini, atimana; kon dili okey, pangayo og tabang sa doktor aron mobalik ang imong kahimsog.

∙ Kon duna kay panahon kon makasapar ang imong tinigom, biyahe sa ubang mga lugar. Dili na kinahanglan nga moadto ka pa sa ubang nasod. Dinhi lamang sa Pilipinas daghang lugar nga angay nimong adtoon aron lain na usab ang imong makita. Sa mga syudad adunay mga mall nga tungod kay airconditioned bugnaw ang sulod ug dili ka panington. Suroy didto aron pagpalabay sa oras

 

∙ Sultihi ang mga tawo nga imong gimahal nga gimahal nimo sila sa matag higayon nga makalugar ka. Kon imong buhaton kini, mahalon ka usab nila.

(Issue of Oct. 10-16, 2011)